رمان هایی بر اساس زندگی واقعی / پاسخ به سوال سروا

سوال دوست گرامی مان: سروا

سلام.اگه میشه در موردنحوه نوشتن رمانهایی که بر اساس زندگی واقعی هستن راهنمایی کنید.سپاسگزارم.

پاسخ من: دوست عزیز سلام. سوالی که فرموده اید کلی هست. اگر منظورتان این هست که برای تبدیل سرنوشت واقعی یک نفر به رمان باید چه مراحلی طی شود نکاتی که به نظرم می رسد خدمتتان عرض می کنم. 

 طبیعتا زندگی تمامی انسان ها -با اندکی تفاوت- فراز و فرودهایی دارد و البته روزها و ماه ها و سالهایی که در آن سکون و رکود جریان دارد, اتفاق آنچنان خاصی نمی افتد و یک روزمرگی بر آن حاکم هست. بنابراین اگر ما بخواهیم از ماده ی خام چیزی به اسم "زندگی" به "رمان" برسیم, نمی توانیم قلم به دست بگیریم و از یک نقطه شروع به کپی برداری از دقایق, ساعت ها و روزهای زندگی یک نفر بکنیم. این ماده ی خام باید ساختاری داستانی به خود بگیرد. بسته به این که شما در پی انتقال چه معنا و مفهومی باشید و بخواهید چه دیدگاه کلی درباره زندگی و آدم ها به مخاطبین خود منتقل بکنید, بخش هایی از این زندگی را حذف خواهید کرد و بخش های از آن را با شیوه های رمان نویسی پررنگ و داستانی خواهید نمود. این "ماده خام" باید به "شکل معناداری" در بیاید. یعنی مخاطب با خواندن آن علاوه بر اینکه درگیر جذابیت و سرگرمی آن شود, معنا و مفهوم (های) خاصی از آن استنباط بکند. 

مسیری که باید طی کنیم تبدیل زندگی به "طرح" (پلات) رمان هست. زندگی مجموعه ی متوالی از حوادثی هست که صرفا از پی هم می آیند. گاه این میان شاید به مدت روزها و سالها هیچ اتفاقی نیافتد. گاه حادثه ای روی می دهد و شخصیت محوری ما را عمیقا درگیر خودش می کند. اما نویسنده با ترتیب دادن و ساختن "طرح" (پلات) منطق خاصی بر گزیده ای از این اتفاقات حاکم می کند. چیزهایی را حذف می کند و چیزهایی را با ترتیبی خاص در کنار یکدیگر قرار می دهد که علاوه بر ایجاد جذابیت, معنا و مفهومی از زندگی به مخاطب القا می کند. این طرح در داستان نویسی کلاسیک که پایه و اساس هر نوعی از داستان هست شامل این ساختار و پیکره هست (به طور خلاصه):

شروع (زمینه چینی و مقدمه - معرفی شخصیت-ها)/ گره افکنی و گسترش رویدادها/ خیز حوادث و در هم تنیدن گره ها/ اوج گرفتن طرح / و در نهایت پایان بندی.

توضیحات مربوط به ساختار طرح در کتب مختلف آموزشی و تئوریک ادبیات داستانی آمده است و از آن بهتر در رمان های شاخص توسط نویسندگان بزرگ در طی سده ها اجرا شده است که با خواندن آنها می توانید بیاموزید.