چگونه در نوشتن رمان یک ضد قهرمان قوی خلق کنیم؟

رمان ها و داستان های خوب و جذاب از برخورد قهرمان و ضد قهرمان شکل می گیرند. مخصوصا در رمان های فانتزی حماسی. تا زمانی که دو قطب قدرتمند در برابر هم قرار نگیرند کشمکشی به وجود نمی آید. کشمکش یعنی جذابیت و تعلیق. خواننده رمان را می خواند تا ببیند چه کسی؟ و به چه صورت؟ پیروز میدان خواهد شد. در رمان های خوب این کشمکش و بحران همواره اوج می گیرد تا در صحنه های پایانی به کلیدی ترین و مهیج ترین نقطه برسد. تا زمانی که پای ضدقهرمانی قدرتمند، مکار و حیله گیر در میان نباشد نمی توانیم قدرت قهرمان را نشان دهیم. قدرت قهرمان را چیزی نشان می دهد که قهرمان با آن دست و پنجه نرم می کند. یک ضد قهرمان خطرناک. 

رمان نویسی و چند مسئله: مفهوم زدگی رمان - ضد کلیشه نویسی در رمان- دیالوگ نویسی در رمان

چند سوال مهم که دوستان پرسیده اند و برای سایرین هم می تواند مفید باشد با پاسخ هایی که نوشته ام در این یادداشت منتشر میکنم.

وقتی می گویند نثر رمان مفهوم زده است ، به چه معناست ؟

در بیشتر وقت ها به این معنی هست که نویسنده خواسته فلسفه بافی بکند. یعنی به زعم خودش حرف های مهم و پرمغز بزند ولی ناخواسته در این کار دچار مستقیم گویی و پرگویی شده است.  بهتر است نویسنده مفاهیم داستان را به صورت غیرمستقیم و در قالب اتفاقات و حوادث و کنش شخصیت و انتخاب های شخصیت در لایه های زیرین داستان به مخاطب القا بکند. نه اینگه به صورت شعارگونه و گل درشت و با لحن موعظه گونه داد سخن سر بدهد.

صرفا نگوید "زندگی بی معنی و پوچ هست" بلکه این پوچی و بی معنایی را در قالب رفتار و کنش شخصیت نشان بدهد. 

دیالوگ نویسی در رمان - دیالوگ های خوب چه ویژگی هایی دارند؟

چند نکته کوتاه درباره نوشتن دیالوگ خوب:

1- دیالوگ بین شخصیت ها لزومی ندارد عین واقعیت باشد. در گفتگوهای واقعی کلی حرفهای تکراری و پیش پا افتاده و بدون ظرفیت دراماتیک گفته می شود. فقط باید جایی از دیالوگ استفاده کرد که جز دیالوگ چاره ای نیست. 

مثل این گفتگو:

سینا گفت: سلام.

مادرش جواب داد: علیک السلام. 

سینا گفت: مادر جان خوبی؟

مادر گفت: خوبم تو چه طوری؟

—-

خب تمامی این گفتگوها را می شود در یک جمله خلاصه و روایت کرد:

سینا با مادرش احوالپرسی کرد.

(وارد ادامه مطلب شوید) 

چند نکته کوتاه درباره: راوی، تخیل، پیرنگ، داستان کارآگاهی، پایان بندی رمان

یک/ راوی اول شخص خوبه یا سوم شخص؟ 

بستگی به نوع داستان دارد. اما در کل راوی اول شخص صمیمیت و باورپذیری بیشتری دارد و مهمترین محدودیتش این هست که نمی تواند از جاهایی که نرفته یا چیزهایی که ندیده حرف بزند. اما راوی سوم شخص (دانای کل) این محدودیت را ندارد و می تواند طبق منطق داستان به هر جایی برود و درباره هر چیزی اطلاعات بدهد. بنابراین این شما هستید که بنابر مزیت ها و محدودیت ها و داستانی که می نویسید باید نوع راوی را انتخاب کنید. 

  

چگونه برای رمان خود سرزمینی خیالی خلق کنیم؟ راه های خلق اسامی خیالی

احتمالا شما هم از دیدن خلاقیت کم نظیر نویسندگانی مانند تالکین، رولینگ یا مارتین در خلق جهانی خیالی لذت برده اید. جهانی که در آن شخصیت هایی عجیب در زمان و مکانی خیالی به نبرد با یکدیگر می پردازند. موجودات و هیولاهایی که همه از تخیل ناب نویسنده زاده شده اند و سرزمین هایی که نمی توانید آنها را روی نقشه های زمین پیدا بکنید. بدون شک نقطه ی حرکت ما برای خلق جهانی خیالی، همین جهان واقعی هست. این قوه ی تخیل نویسنده هست که از ترکیب عناصر واقعی یا اغراق دربرخی از ابعاد این عناصر به موجودات و مکان هایی خیالی می رسد.  

چگونه در نوشتن رمان، از مانع خشک شدن قلم عبور کنیم؟ و ایده هایی جذاب برای رمان یا داستانمان خلق کنیم؟

بعضی از نویسندگان برای نوشتن رمان منتظر الهام می نشینند، چون ایده ای برای ادامه رمان ندارند. احساس می کنند طبعشان خشک شده است و چیزی از چشمه ی قلمشان نمی جوشد. در چنین شرایطی چه باید کرد؟

نکته اول: فی الواقع (به نظر من) چیزی به اسم "الهام" وجود ندارد. اگر هم چنین چیزی باشد نمی شود روی آن برای نوشتن زیاد حساب کرد. چون ممکن است مواقعی خودی نشان دهد و در بیشتر مواقع هم دست ما را توی پوست گردو بگذارد و هر چه منتظرش نشینیم خبری از آن نشود. در اینجا منظور از الهام بیشتر چیزی هست که از جایی فرای دنیای عادی، بر نویسنده نازل می شود. انگار که فرشتگان برای نویسنده تحفه آورده باشند. برای همین نویسنده تا از راه رسیدن این فرشتگان حامل الهام باید چشم به راه باشد و دست به نوشتن نبرد، یا نتواند که ببرد. 

چگونه رمان خود را طولانی تر بکنیم؟

در صنعت نشر (مخصوصا در اروپا و امریکا) به آن دسته از کتاب های داستانی، رمان گفته می شود که عموما بیش از 300 صفحه باشد. البته تعداد صفحات یا لغات معیار درست و دقیقی نیست که بخواهیم خودمان را به آن مقید بکنیم. اینکه در اقتصاد نشر روی حجم و طولانی بودن رمان (کمیت) تاکید می شود دلایل خودش را دارد که لزوما با شاخص های کیفیت رمان منطبق نیست. عموم خوانندگان رمان هم دوست دارند کتابی که برای مطالعه تهیه می کنند ساعت های متمادی از روزها و هفته های شان را به خود اختصاص دهد و زمانی طولانی در جهان کتاب زندگی بکنند، که بسیار لذت بخش و سرگرم کننده هست. ....

متن کامل در ادامه ... 

شیوه استفاده از کتاب های آموزش رمان نویسی

 در طول مطالعه کتاب های آموزشی و حتی قبل ازمطالعه این کتاب ها حتما بنویسید. به هیچ وجه فکر نکنید که اول ده تا کتاب آموزشی بخوانیم و بعد برویم سراغ نوشتن. این شیوه غلط هست. اول باید خودتان حداقل صد صفحه ای کاغذ سیاه کرده باشید تا با مسائل و مشکلات نوشتن آشنا شوید. وقتی این مشق های ابتدایی را انجام دادید می توانید از راهکارهای کتاب های آموزشی بهره ببرید. وقتی نوشتن را شروع می کنید با این پرسش مواجه می شوید که: حالا اول از چی بنویسم؟ وقتی می خواهید دیالوگ بنویسید با خودتان فکر می کنید: با فعل گفت بنویسم؟ فقط اسم شخصیت رو بنویسم؟ خط تیره بگذارم؟

متن کامل در ادامه ... 

چگونه رمان خود را شروع بکنیم؟

صفحات آغازین رمان می تواند با شیوه هایی مثل این روایت شود:

1. معرفی کوتاه شخصیت یا شخصیت های اصلی و اگر شخصیت اصلی خود راوی رمان هست می تواند از خودش بگوید، سن و سال، جنسیت، تحصیلات و ....

2. توصیفی از زمان و مکان روی دادن وقایع داستان بنویسید: اینکه شخصیت اصلی در چه شهری، چه منطقه و محله ای، چه دوره ی تاریخی زندگی می کرده و این دوره ی تاریخی و شرایط اجتماعی - جغرافیایی چگونه شخصیت او را شکل داده.

متن کامل در ادامه ...

پایان بندی رمان : چه سرنوشتی برای شخصیت های رمان رقم بزنیم؟

در جواب سوال یکی از دوستان (حوری سا) پاسخی نوشتم که بلند بود و به نظرم برای دیگران هم مفید باشد. اول سوال را می خوانیم و بعد جواب من.

سوال از حوری سا: ممنونم ازراهنمایی تون ولی من میخوام یه رمان عاشقانه بنویسم که توش شخصیت های خوب بد داره واسه همین به دوراهی گیرکردم شخصیت هاراانتخاب کردم مقدمه رمان گفته:ام امامانده ام واسه شخصیت هاچه سرنوشتی بزارم؟

متن کامل در ادامه مطلب